ฉนั ทลกั ษณ์น้ันๆ ดงั ตัวอยา่ ง ความว่า
เชียงใหม่ เนื่องจากพระเจ้าโพธิสารราชกุมาร เจ้าเมืองเชียงใหม่ ไม่ชอบที่พระเจ้ากรุงศรีสัตนาคนหุตลาน
อัดอดึ ฮดึ ฮัดด้วยขัดใจ เมือ่ ไรตะวันจะลับหล้า
นาํ้ ค้างตกกระเซน็ เย็นเยือกใจ สงัดเสียงคนใครไม่พดู จา
ว่าปลาน้ําเงินนั้นมีเกล็ดเป็นสีนํ้าเงินงามเช่นเงินยวง (เงินบริสุทธ์ิท่ีย้อยลงมา) การใช้อุปลักษณ์ทําให้นึกถึง
๒.๒.๑ การใช้ภาพพจน์อุปมา เป็นการเปรียบเทียบส่ิงหนึ่งว่าเหมือนอีกสิ่งหนึ่งโดยใช้
วนั น้ันแพ้กูเม่ือดาํ นํา้ ก็กร้ิวซํ้าจะฆา่ สล็อด ให้เป็นผี
ภาพว่าเกล็ดปลานาํ้ เงินท่เี ปน็ สเี งินบรสิ ุทธน์ิ ั้น ยงั เทียบไม่ได้กับผวิ กายของนางที่มีผิวพรรณดูผุดผ่องเร่ือเรือง
นางศรมี าลามากกวา่ จึงมักจะมีการทะเลาะวิวาทกันอยู่เสมอ นางสร้อยฟูาเจ็บใจจึงให้เถรขวาดทําเสน่ห์ให้
ต่อมาท่ีวัดปุาเลไลยก์จัดให้มีเทศน์มหาชาติ เณรพลายแก้วเทศน์กัณฑ์มัทรี ซึ่งนางพิมพิลาไลยเป็นเจ้าของ
กาพย์เห่เรือใช้คําได้เหมาะกับการชมธรรมชาติ ชมไม้ ชมนก ชมปลา ชมกระบวนเรือ โดยใช้คํา
๔) การใช้คาไวพจน์ ทําให้เห็นสติป๎ญญาของผู้แต่งที่เลือกใช้คําได้หลากหลาย
ถูกทําเสน่ห์ แต่พระไวยไม่เชื่อหาว่าพ่อเล่นกลให้ดู และพูดลําเลิกบุญคุณที่ช่วยพ่อออกมาจากคุก ขุนแผน
โดยไม่เสียความ และทาํ ใหบ้ ทประพนั ธ์มีสมั ผัสคล้องจองเกิดความไพเราะ ดงั ตัวอย่าง ความวา่